Kultura: Narodni muzej Šumadije – dom zavičajne prošlosti i savremene umetnosti

Povodom 75. godina rada, u Malom likovnom salonu priređena je dokumentarna, multimedijalna izložba autora Miloša Jurišića, kustosa i direktora ove kragujevačke ustanove kulture i stručnih saradnika kolektiva.

Narodni muzej Šumadije u Kragujevcu danas, 75 godina od osnivanja koristi ukupno deset objekata. Mali je broj muzeja u zemlji koji su zaduženi za toliko različitih građevina, na različitim lokacijama, i sa tolikom površinom izložbenog i izlagačkog prostora. Nevolja je u tome što veliki deo starih građevina ne ispunjava muzeološke standarde za adekvatnu muzejsku prezentaciju. Od osnivanja, formiranja odeljenja definisan je da prikuplja, čuva, stručno obrađuje istorijske predmete, koji su svedok razvoja kulture, umetnosti, života na teritoriji Šumadije.

Iz prirodne potrebe za upoznavanjem javnosti sa građom iz kragujevačke istorije 19 veka, jer je grad nezaobilazna tačka sećanja, prostor važan za stvaranje identiteta moderne Srbije, Odeljenje za istoriju je 2007. godine započelo proces revitalizacije istorijskih i umetničkih predmeta iz doba Obrenovića koje čuva u svojim fondovima. Realizovani su projekti iz oblasti muzejskog nasleđa, koje više od jedne decenije podržava Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije. Sve vreme u svim odeljenjima zaposleni marljivo otkrivaju javnosti istraživačke i umetničke projekte kako iz prohujalih epoha, tako i sadašnjosti. Malo je prostora u ovoj emisiji nabrojati nagrade koje su pristizale za izlagačke poduhvate, monografije, knjige, postavke, ideje i manifestacije kojima je grad slavio prošlost, muzej i Kragujevčani zajedno sa njim.

Za izložbu je korišćena fotodokumentacija i građa Narodnog muzeja Šumadije a koncipirana je kao dokumentarna sa multimedijalnim segmentima i izdvojenim događajima od značaja za ustanovu i muzejsku delatnost u Kragujevcu od njenog osnivanja do danas. Izložba je posvećena svim pregaocima koji su svojim radom i trudom doprineli očuvanju kulturnog nasleđa grada Kragujevca i Šumadije.

Izložbe koje se organizuju u Narodnom muzeju u Kragujevcu predstavljaju važan segment delatnosti Muzeja koji javnosti prezentuje ne samo muzejski materijal, već i oblasti koje su rezultati široke međumuzejske i međunarodne saradnje i, posebno, oblast savremene umetnosti. Zbirka odeljenja za istoriju umetnosti poseduje 1400 predmeta hronološkog okvira od 17 do 21 veka, od evropskih do zavičajnih umetnika. Slike, skulpture, grafike, crteže, primenjenu umetnost, digitalne radove, umetničku fotografiju. U godini prethodnog jubileja, kada je muzej ušao u sedmu deceniju rada, otvorena je nova organizaciona celina, galerija Nikole Koke Jankovića koja postavlja nove standarde u muzejskoj delatnosti, ne samo u našoj zemlji već i u regionu.

U životu Kragujevca, Narodni muzej Šumadije nije samo čuvar dragocenog nasleđa kulturno istorijske prošlosti, već i uticajan činilac u društvenim, umetničkim pravcima. Jubilej je značajan ne samo za Kragujevčane, već i čitav šumadijski okrug i Srbiju.

Narodni muzej Šumadije u Kragujevcu osnovan je pre 75 godina kao Oblasni muzej –Kragujevac. Kroz istoriju menjao je nazive, nadležnosti a iz njega su nastajali i sa njim se spajali drugi muzeji. Na samom početku, veliku pomoć pružale su kolege iz beogradskih muzeja, Srpske akademije nauka i umetnosti, entuzijasti, ljubitelji starina, Kragujevčani, običan narod iz okoline grada. Najveći broj predmeta Odeljenje za istoriju prikupilo je putem otkupa, od naslednika ili potomaka porodica koje su imale udela u razvoju Kragujevca. Bez ikakvog materijalnog interesa, iskreno i pošteno, svi ljudi iz svakog sela, zalagali su se da novoformirani muzej dobije što više vrednih eksponata sa terena. Pojedinci su donosili razne predmete na poklon muzeju, građani poklanjali slike, sa njiva stizali ćupovi rimskih novčića, drugi upućivali na mesta gde su ih pronalazili kako bi se nastavilo sa istraživanjem. Tako je otkrivena i pećina Gradac, prvo i najstarije paleolitsko naselje u Srbiji. Arheološka zbirka Narodnog muzeja Šumadije poseduje na stotine hiljada predmeta koji datiraju iz praistorije, antike, srednjeg veka. Očuvanje kulturnog nasleđa kao pamćenja ovog grada, naroda i predela je vrednost koja prevazilazi granice materijalnog, a ta vrednost počevši od prve muzejske riznice koja se nalazila u kneževom konaku do danas svoj dom ima u Narodnom muzeju Šumadije.