Dogodilo se 28.jul
24
Ned, Nov

Kultura

1655. umro je francuski pisac Sirano de Beržerak, poznat po djelu "Drugi svijet", u kojem je spojio političku satiru i naučnu fantastiku. Edmon Rostan uzeo ga je za glavnog junaka popularne komedije "Sirano de Beržerak".

1741 - Umro je italijanski kompozitor i virtuoz na violini Antonio Vivaldi, jedan od najznačajnijih predstavnika baroka i prethodnika novog doba klasike. Veoma popularan i cijenjen u svoje vrijeme, poslije smrti je zaboravljen, a prava vrijednost njegovog obimnog djela otkrivena  je tek 1930,  kada je pronađeno više od polovine njegovih, danas poznatih djela. Napisao je više od 300 koncerata za solističke instrumente i orkestar, među kojima i čuveni  «Četiri godišnja doba».

1750 - Umro je njemački kompozitor Johan Sebastijan  Bah, čije djelo predstavlja sintezu dotadašnjih dostignuća u vokalnoj i instrumentalnoj muzici. Savremenici su ga više cijenili kao orguljaša, a interes za njegovu muziku i svijest o njegovom značaju u istoriji muzike pojavili su se tek početkom 19. vijeka u doba muzičkog romantizma, naročito nakon Mendelsonovog izvođenja njegovog remek-djela "Muke po Mateju" (1829). Komponovao je oko 300 duhovnih i oko 20 svjetovnih kantata, od kojih „Misa u h-molu“ predstavlja vrhunsko djelo baroknog doba, a orguljska muzika (preludijumi, fantazije, tokate, fuge), srž tadašnje instrumentalne muzike.

1794 - Na giljotini su pogubljeni jedan od glavnih vođa Francuske revolucije i vođa jakobinaca Maksimilijan Robespjer i njegovi sljedbenici. Bio je to kraj jakobinske diktature, koja je zavedena u jesen 1793.

1876 - U toku Veljeg rata došlo je do čuvene bitke na Vučjem dolu između turske vojske predvođene Muktar-pašom i crnogorske, kojom je komandovao knjaz Nikola. Crnogorci su na Vučjem dolu pobijedili tursku vojsku i nanijeli joj velike gubitke. Osujećen je plan Muktar-paše da opkoli Knjaza, jer je glavnina crnogorske vojske najprije razbila prvu polovinu Muktarove vojske, a potom i drugu u kojoj je nastala pometnja koja je označila i njen definitivni, prema mnogim izvorima, težak poraz.

1879 - Petrogradsko "Novo vrijeme" objavilo je tekst pod naslovom "Reforme u Crnoj Gori" u kojem je izvijestilo da je diplomatski predstavnik Rusije Jonin donio instrukcije s preporukom crnogorskoj vladi da pristupi državnoj reorganizaciji, te da se izgradnjom ustanova u duhu novog vremena izađe iz okoštalog tradicionalizma.

1913 -  Ugovorom u Bukureštu zaključen je mir između Srbije, Crne Gore i Grčke s Bugarskom, čime je okončan spor oko podjele teritorija u Makedoniji, koji je bio uzrok Prvog balkanskog rata. Crna Gora, koja je u tom ratu učestvovala sa oko 12 hiljada vojnika iz solidarnosti prema Srbiji, tim ugovorom nije dobila ništa, niti je imala teritorijalnih pretenzija.

1914- Austrougarska je objavila rat Srbiji, mjesec dana poslije atentata na prijestolonasljednika Franca Ferdinanda u Sarajevu. Dalji tok događaja doveo je do Prvog svjetskog rata.

1974 - Svečano je otvoren Njegošev mauzolej na Lovćenu. U prisustvu brojnih gostiju, istaknutih političara i državnika, naučnika i umjetnika, te poštovalaca Njegoševog djela iz Crne Gore i Jugoslavije, Njegošev mauzolej  otvorio je predsjednik Jugoslovenskog odbora za izgradnju mauzoleja Veljko Milatović. Mauzolej se nalazi na Jezerskom vrhu, na 1660 m nadmorske visine. Idejni projekat uradio je poznati hrvatski vajar Ivan Meštrović, projekat izgradnje, prema Meštrovićevoj ideji, zagrebački arhitekta Harold Bilinić, a vajarske radove Meštrovićev učenik Andrija Krstulović. Mauzolej je dugačak 37, širok 15,4 i visok oko 11 metara. Sam kompleks sastoji se od više arhitektonskih cjelina, a osnovna je kapela od finog bokeljskog i bračkog mermera u čijem se centralnom dijelu nalazi Njegoševa skulptura od jablaničkog granita, visoka oko 3 metra i teška oko 28 tona. Svod kapele pokriven je mozaikom od preko 200 hiljada pozlaćenih pločica. Tu je i grobnica s kamenim sarkofagom u kome počivaju Njegoševi zemni ostaci. Do mauzoleja vodi 461 stepenica, 

2006 - Državni tužioci Crne Gore i Hrvatske Vesna Medenica i Mladen Bajić potpisali su u Budvi Sporazum o saradnji i gonjenju počinilaca ratnih zločina, zločina protiv čovječnosti i genocida. Sporazumom je  predviđeno da državno tužilaštvo Crne Gore podiže optužnice protiv svojih državljana koji su u Hrvatskoj optuženi za ratni zločin, a nedostupni su tamošnjem pravosuđu.

2011 - NATO je za zabranjene vojne zone između Kosova i Srbije proglasio  Jarinje i Brnjak i zaprijetio primjenom bojeve municije u slučaju napada na njih.

1586 - Tomas Heriot donio je iz Kolumbije prve krompire u Englesku. Krajem 16. vijeka krompir je prenijet i u Španiju. U početku se gajio kao ukrasna biljka, ali se zbog porasta stanovništva, ratova i gladi počeo širom Evrope koristitit za ishranu.

1858 - Prvi put upotrijebljen je otisak prstiju kao znak identifikacije. Upotrijebio ga je Viljem Herčel u Indiji kada je uzeo otisak od Radjadhara Konaija na poleđini jednog ugovora.

1939 - U Grand hotelu na Cetinju održana je, u organizaciji poklonika šahovske igre, konferencija na kojoj je odlučeno da se u crnogorskoj prijestonici osnuje šahovski klub.

1999 - Evropski sud za ljudska prava proglasio je francusku državu krivom za torturu nad uhapšenikom osumnjičenim za rasturanje droge. Bila je to prva presuda tog suda jednoj evropskoj zemlji.

2005 - Irska republikanska armija ( IRA) zvanično je proglasila kraj svoje oružane kampanje protiv britanske vlasti u Sjevernoj Irskoj.

2010 - Prvi put na teriotoriji Španije, u katalonskom parlamentu, izglasana je zabrana drevnog spektakla  Koride u tom regionu.

Pratite nas na našemTELEGRAM kanalu

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu