Rizik od šizofrenije obično iznosi jedan odsto, ali na severu Finske ta bolest se javlja tri puta češće nego bilo gde u svetu. Istraživači tvrde da su pronašli gen čiji nedostatak može da izazove taj psihički poremećaj.
U jednoj oblasti u Finskoj, inače omiljenom skijaškom centru, postoje zabačene ruralne opštine koje je u 17. veku osnovalo 40 porodica, kaže Arno Paloti, genetičar na Institutu za molekularnu medicinu u Helsinkiju.
Svih 20.000 stanovnika, koji danas tamo žive, potiču iz tih porodica. "Otišli smo u oblast u kojoj se bolest češće javlja i gde je genetska pozadina neobična. Tamo smo imali jedinstvenu priliku da bolje istražimo i shvatimo šizofreniju“, objašnjava on.
Paloti je sa svojim kolegama u genotipu tamošnjih stanovnika tragao za genima koji, u poređenju sa drugim ljudima, češće nedostaju. Pronašli su jedan: gen "TOP 3 beta". Zahvaljujući tom genu telo može da proizvede istoimeni protein.
On utiče na genetski materijal u ćeliji, a očito i na razvoj psihičkih poremećaja u mozgu.
Ljudi bez tog gena i proteina češće oboljevaju od šizofrenije, ne samo u Finskoj, nego širom svijeta. "Taj gen nikada ne bismo pronašli da smo istraživali ljude različitog etničkog porekla u velikim gradovima“ - napominje Paloti.
Osobe sa šizofrenijom pate od halucinacija, njihov govor i misli su nepovezani. Ako se bolest dijagnostfikuje rano, dok se pacijenti još nisu potpuno povukli u svoj svijet fantazija, lekovi mogu da pomognu.
Naučnici su se pitali zašto je baš taj gen povezan sa šizofrenijom. I onda je stiglo elektronsko pismo.
Biohemičari sa Univerziteta "Vircburg" već godinama istražuju taj gen i njegov protein. Bili su oduševljeni kada su na internetu saznali za Palotijevo otkriće.
Dva istraživačka tima odlučila su da ubuduće sarađuju i porede podatke. Kockice su se sklopile, ako u jednoj ćeliji nedostaje protein "TOP 3 beta", dramatično raste verovatnoća od oboljevanja.
Naučnici planiraju da ubuduće otkriju i šta se tačno dešava u ćeliji kada nema proteina i zašto onda ti procesi mogu da izazovu šizofreniju.
Ono što gen takođe čini interesantnim jeste njegovo direktno "susedstvo",deo je veće grupe gena. Jedan od njegovih "partnerskih gena" jeste gen FMRP i to utiče na psihički poremećaj po imenu "sindrom fragilnog x", navodi "Dojče vele".
Riječ je o mentalnom poremećaju, koji se, između ostalog, ispoljava i u autizmu.
U spektru psihičkih poremećaja koji su naučnici definisali šizofrenija i autizam nalaze se jedan naspram drugom. Zavisno od toga koji od ta dva proteina nedostaje u ćeliji dolazi do jednog ili drugog poremećaja.
Obje bolesti time bi genetski bile jedna s drugom povezane i time se često zajedno pojavljivale. Najnovija istraživanja potvrđuju tu teoriju.
Postoje podaci koji nisu objavljeni, a koji pokazuju da "sindrom Fragilnog x" predstavlja faktor rizika za oboljevanje od šizofrenije.
Pratite nas na našemTELEGRAM kanalu
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu
